De beschermde titel boekhouder-fiscalist: wat houdt dat precies in? In dit artikel leggen we uit hoe de titelbescherming van de boekhouder werkt en welke deontologische regels gelden.
De beschermde titel van een boekhouder-fiscalist
In België is het beroep en de titel ‘Accountant’ en ‘Erkend boekhouder’ beschermd.
De wet van 22 april 1999 betreffende boekhoudkundige en fiscale beroepen regelt de werking van de verschillende instituten (Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten, Beroepsinstituut van erkende boekhouders en Fiscalisten, het Interinstitutencomité en Hoge Raad voor de Economische beroepen). Deze wet beschermt de titels van ‘Accountant’, ‘Belastingconsulent’ en ‘Erkend Boekhouder’, titels die enkel mogen gevoerd worden als het desbetreffende instituut daarvoor toestemming heeft gegeven. De titel ‘fiscalist’ is daarentegen niet beschermd door deze wet.
De wet van 22 juli 1953 omtrent de oprichting van een Instituut der Bedrijfsrevisoren werd gewijzigd door de wet van 21 februari 1985 en regelt de werking van het Instituut der Bedrijfsrevisoren (IBR). De titel van ‘Bedrijfsrevisor’ is eveneens beschermd.
Instituten voor de verschillende lidmaatschappen
Een accountant is lid van de organisatie IAB (Instituut van de Accountants en Belastingconsulenten). Een bedrijfsrevisor is lid van de organisatie IBR (Instituut van de Bedrijfsrevisoren). Een erkend boekhouder is lid van de organisatie BIBF (Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten).
De opleiding van een boekhouder-fiscalist
In de regel heeft een accountant een professionele bacheloropleiding of een academische masteropleiding achter de rug, al dan niet met een specifieke afstudeerrichting (bijvoorbeeld Professionele Bachelor Bedrijfsmanagement, afstudeerrichting accountancy-fiscaliteit, Master in de Accountancy en het Revisoraat, Master TEW Accountancy, Master in de Handelswetenschappen, afstudeerrichting accountancy-fiscaliteit).
De stageperiode van een stagiair-accountant/belastingconsulent duurt 3 jaar. Deze stagiair moet slagen voor een ingangsexamen en na elk stagejaar een bekwaamheidsexamen afleggen. Aan het einde van zijn stage moet de stagiair een scriptie inleveren en een mondeling examen afleggen voor een jury.
Leden van het BIBF zijn niet gerechtigd om de titel accountant-belastingconsulent of bedrijfsrevisor te voeren. Zij zijn ook uitgesloten van een aantal exclusieve mandaten die enkel de accountant of bedrijfsrevisor mogen begeleiden.
Een erkend boekhouder-fiscalist mag wel alle boekhoudkundige, administratieve en fiscale taken van zijn cliënteel afhandelen. De stage van een boekhouder-fiscalist aangesloten bij het BIBF duurt minstens 1 jaar (max. 3 jaar) en wordt met een eindexamen afgerond.
De deontologische code van de boekhouder-fiscalist
De onderstaande pijlers vormen de deontologische regels in Vlaanderen voor het vak:
- De eerlijkheid en onafhankelijkheid
Dit houdt in dat te allen tijde de boekhouder-fiscalist zijn of haar vak dient uit te oefenen met eerlijkheid, waardigheid en bekwaamheid.
- Het beroepsgeheim en de plicht tot discretie
Zowel de boekhouder-fiscalist als de medewerkers van het kantoor dienen het beroepsgeheim bij de uit te voeren opdrachten te allen tijde te respecteren.
- De professionele aansprakelijkheid
De boekhouder-fiscalist dient een beroepsaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten ten einde waarborg te bieden in gevallen van schade voortvloeiend uit diens werkzaamheden.
- Permanente bijscholing
Jaarlijks dient de boekhouder-fiscalist voldoende beroepsmatige scholingsuren te maken ten einde diens vakkennis op niveau te houden.
- Onverenigbaarheid
Ten einde cliënten onafhankelijk te kunnen bijstaan is het beroep onverenigbaar met elke ambachtelijke of commerciële activiteit.
